a r tu r j. k atolo. skrÓcony leksykon terminologii koŚcielnej polsko-wŁoski i wŁosko-polski. vocabolario breve della terminologia ecclesiastica polacco-italiano e italiano-polacco A nam, choć o tym wiemy, nieraz z tak wielkim trudem przychodzi przebaczenie tym, którzy wyrządzili nam krzywdę. Na pewno drogą do postawy miłosierdzia wobec innych jest pogłębiona osobista modlitwa. Ona pomaga nam zobaczyć naszą małość, grzeszność i to, że sami żyjemy dzięki miłosierdziu, jakie okazuje nam Bóg. jest w prostych słowach: „Boże, bądź miłościw mnie grzesznemu”. I to proste zdanie przetrwa wieki i będzie powtarzane ustami wielu milionów chrześcijan. W zamian za te słowa, za skruchę, za pokorę, za miłość do innych, Bóg ofiaruje łaskę przebaczenia i błogosławień­ stwa. Modlitwa żałuje za moje złości. Ach, żałuję za me złości Jedynie dla Twej miłości Bądź miłościw mnie grzesznemu, Do poprawy dążącemu. Amen. „Boże, bądź miłościw mnie grzesznemu” (3x) Kapłan udziela rozgrzeszenia, na słowa: „… i ja odpuszczam tobie grzechy: W imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego” uczyń znak krzyża i odpowiedz głośno: Amen. Aby uwielbić Boga za dar przebaczenia, kapłan zwróci się do ciebie w słowach: Wysławiajmy Boga, bo jest dobry. Odpowiedz: A celnik stał z daleka i nie śmiał nawet oczu wznieść ku niebu, lecz bił się w piersi, mówiąc: „Boże, miej litość dla mnie, grzesznika!”. Powiadam wam: Ten odszedł do domu usprawiedliwiony, nie tamten. Każdy bowiem, kto się wywyższa, będzie poniżony, a kto się uniża, będzie wywyższony". Jezus ukazuje dwie postawy osób Modlitwa Celnika: “Boże, bądź miłościw mnie grzesznemu” towarzyszy w obrządku bizantyjskim każdemu pokłonowi. Druga niedziela (w roku 2008: 20 stycznia) na przykładzie Syna Marnotrawnego (Łk 15, 11-32) uczy nas przemiany życia i powrotu do Ojca; od tej niedzieli ważnym motywem Jutrzni jest psalm (137)136 o płaczu wygnanych Bijesz się po piersi 3 razy mówiąc: Boże, bądź miłościw mnie grzesznemu. K: I ja odpuszczam Tobie grzechy, W imię Ojca i Syna i Ducha Świętego. P: Amen. K: Wysławiajmy Pana, bo jest dobry. P: A jego miłosierdzie trwa na wieki. K: Pan odpuścił tobie grzechy, idź w pokoju. P: Bóg zapłać. Czy potrafisz pokonać swoją własną dumę i zawołać: “Boże, bądź miłościw mnie grzesznemu!” (Ew. Łukasza 18,13) Poprzedni Wpis Uwierz w Pana Jezusa, a będziesz zbawiony. Celnik ma się za największego grzesznika, nie śmie oczu podnieść w niebo, patrzy w ziemię, bije się w piersi i woła: „Boże! bądź miłościw mnie grzesznemu” (Łuk. 18, 13) — i tym wzrusza serce Boga, wyjednywa dla siebie przebaczenie. I myśmy tak się spowiadać winni. QM548. Formuła spowiedzi to jeden z najważniejszych elementów sakramentu pokuty. To uniwersalny szablon, według którego powinna przebiegać rozmowa księdza z penitentem, czyli osobą przystępującą do spowiedzi. Powinien ją znać każdy, jednak formalnie egzekwowana jest jedynie w przypadku dzieci przystępujących do Pierwszej Komunii Świętej. Przed przystąpieniem do spowiedzi należy zrobić rachunek Pokuty zaczyna się od wyznania grzechów, następnie następuje wyrażenie skruchy i mocne postanowienie poprawy, nawrócenie i na koniec zadośćuczynienie Bogu i katolik powinien raz w roku w okresie wielkanocnym przystępować do spowiedzi i przyjmować spowiedzi dzieci uczą się przed przystąpieniem do Pierwszej Komunii pierwszej spowiedzi dla dzieci komunijnych nie różni się zanadto od słów spowiedzi dorosłych. Inny jest natomiast charakter grzechów spowiadających się osób. Sakrament Pokuty to jeden z ważniejszych obowiązków, które powinien spełniać każdy dobry katolik. Pozwala on na uzyskanie łaski Boga i poprzez pokutę odpuszczenie grzechów, a tym samym uprawnia do przyjęcia Eucharystii. Zgodnie z prawem kościelnym do Sakramentu Pokuty należy przystępować przynajmniej raz w roku, w okresie wielkanocnym kiedy to przyjęcie Eucharystii jest obowiązkiem każdego katolika. Zgodnie z Katechizmem Kościoła Katolickiego to sakramentalna i osobista droga wyznania grzechów, skruchy, nawrócenia i zadośćuczynienia. Aby Sakrament Pokuty mógł być ważny, powinny zostać spełnione następujące kroki: Rachunek sumieniaŻal za grzechyMocne postanowienie poprawySpowiedź szczeraZadośćuczynienie Panu Bogu i Bliźniemu. Wbrew niektórym opiniom spowiedź nie jest niczym strasznym, a tekst spowiedzi świętej za każdym razem jest bardzo podobny i ulec może jedynie niewielkim modyfikacjom. Dzięki temu, że regułka spowiedzi jest uniwersalna, sama spowiedź nie trwa zbyt długo. Jej czas zależy przede wszystkim od ilości grzechów, a także nauki księdza, przekazywanej w trakcie rozmowy w konfesjonale. Formułka do spowiedzi to między innymi jeden z elementów, które muszą przyswoić dzieci przystępujące do Pierwszej Komunii Świętej, jednak często zdarza się, że z biegiem lat zapominamy jak dokładnie powinna ona brzmieć. Problem dotyczy zwłaszcza osób, które do spowiedzi uczęszczają rzadko i nieregularnie. Dlatego warto sobie przypomnieć, jak się spowiadać. Jak brzmi formuła pierwszej spowiedzi świętej? Jednym z najważniejszych wydarzeń w życiu uczniów szkoły podstawowej jest Pierwsza Komunia Święta. Z tym wydarzeniem wiąże się także Pierwsza Spowiedź Święta. Formuła, którą przyjmuje nie odbiega zbytnio od tej, która jest używana przez dorosłych. Największą różnicą jest fakt, iż formuła pierwszej spowiedzi św. zawiera informację, że dziecko przystępuje do sakramentu pokuty po raz pierwszy. Dla wielu młodych katolików spowiedź przed Pierwszą Komunią to bardzo stresujący moment, do którego przygotowują się przez wiele dni. Formuła pierwszej spowiedzi: Dziecko:Niech będzie pochwalony Jezus wieki wieków. imię Ojca i Syna i Ducha Świętego. uczniem (uczennicą) klasy III. Do spowiedzi przystępuję po raz Pana Boga następującymi grzechami… (wymienia swoje grzechy)Więcej grzechów nie pamiętam, za wszystkie serdecznie żałuję i obiecuję się poprawić, proszę o naukę, pokutę i rozmawia z dzieckiem, modli się i udziela tym czasie Dziecko powinno żałować za grzechy i bijąc się w piersi mówić:Boże, bądź miłościw mnie Ojciec miłosierdzia, który pojednał świat ze sobą przez śmierć i zmartwychwstanie swojego Syna i zesłał Ducha Świętego na odpuszczenie grzechów, niech Ci udzieli przebaczenia i pokoju przez posługę Kościoła. I ja odpuszczam Tobie grzechy w Imię Ojca i Syna, i Ducha Pana, bo jest jego miłosierdzie trwa na odpuścił Tobie grzechy, idź w zapłać. Następnie ksiądz puka, dając sygnał do odejścia od konfesjonału. Po zakończonej spowiedzi należy podejść przed ołtarz i podziękować Bogu za miłość i przebaczenie i odprawić zadaną pokutę. Formuła spowiedzi dla dorosłych Tak naprawdę treść spowiedzi dla dorosłych nie różni się zbytnio od tej, której uczą się dzieci przed Pierwszą Komunią Świętą. Słowa spowiedzi mają bowiem charakter uniwersalny. Największa różnica występuje w tym, jak należy przeprowadzić rachunek sumienia. Inne bowiem pytania powinni zadać sobie dorośli, a inne dzieci czy młodzież. Szereg przykładowych pytań dla każdej grupy wiekowej można znaleźć na stronach wielu parafii. Warto pamiętać, że zanim przystąpimy do rachunku sumienia należy również odmówić tą oto modlitwę: Wszechmogący i miłosierny Boże, oświeć mój umysł, abym poznał grzechy, które popełniłem,i odmień moje serce, abym szczerze nawrócił się do Twoja miłość zjednoczy mnie ze wszystkimi, którym wyrządziłem Twoja dobroć uleczy moje rany, umocni moją Duch Święty obdarzy mnie nowym życiem i odnowi we mnie miłość,aby w moich czynach zajaśniał obraz Twojego Syna,który z Tobą żyje i króluje na wieki wieków. Amen. Tak naprawdę dopiero po szczerym rachunku sumienia można udać się do konfesjonału po rozgrzeszenie. A oto jak wygląda nowa formuła spowiedzi dla dorosłych: Penitent (osoba spowiadająca się):Niech będzie pochwalony Jezus wieki wieków. AmenPenitent żegnając się mówi:W imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego. również czyniąc znak krzyża zachęca do ufności w miłosierdzie Boże mówiąc:Bóg niech będzie w twoim sercu, abyś skruszony w duchu wyznał swoje rozpoczynając wyznanie grzechów:Ostatni raz u spowiedzi świętej byłem: tydzień, miesiąc, lata temu ….Pokutę zadaną Pana Boga następującymi grzechami: …Wymienia grzechy, przy ciężkich podając liczbę i okoliczności. Następnie kończy mówiąc: Więcej grzechów nie pamiętam, za wszystkie serdecznie żałuję, postanawiam się poprawić, proszę o naukę, pokutę i zachęca penitenta do okazania żalu i przekazuje bądź miłościw mnie grzesznemu (Łk 18,13).Ksiądz rozgrzesza słowami:Bóg Ojciec Miłosierdzia, który pojednał świat ze sobą, przez śmierć i zmartwychwstanie swojego Syna i zesłał Ducha Świętego na odpuszczenie grzechów, niech ci udzieli przebaczenia i pokoju, przez posługę Kościoła. I ja odpuszczam Tobie grzechy, w imię Ojca, Syna i ducha ŚwiętegoPenitent:AmenPo udzieleniu pokuty ksiądz mówi:Wysławiajmy Pana bo jest jego miłosierdzie trwa na wiekiKsiądz:Pan odpuścił tobie grzechy. Idź w puka w konfesjonał, dając sygnał do odejścia. Nie ma żadnego przepisu liturgicznego nakazującego całowanie stuły. Formuła spowiedzi dla dzieci Jak już zostało wspomniane, po Pierwszej Komunii Świętej treść spowiedzi dla dzieci nie różni się od tej dla osób dorosłych. Nieco inaczej wygląda jedynie przygotowanie do niej, bowiem w rachunku sumienia dziecko zadaje sobie inne niż dorosły pytania. Dla przypomnienia prezentujemy, jak powinna wyglądać regułka spowiedzi św. dla dzieci: Dziecko:Niech będzie pochwalony Jezus wieki wieków. imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego. czyni znak krzyża i mówi:Bóg niech będzie w twoim sercu, abyś skruszony w duchu wyznał swoje uczniem klasy…,u spowiedzi ostatni raz byłem…,zadaną pokutę odprawiłem (lub nie – w tym wypadku należy podać powód), obraziłem Pana Boga następującymi grzechami:….Więcej grzechów nie pamiętam,serdecznie za nie żałuję,obiecuję poprawę i proszę o rozgrzeszenie, naukę i poucza, zadaje pokutę i rozgrzesza słowami:Bóg, Ojciec miłosierdzia, który pojednał świat ze sobąprzez śmierć i zmartwychwstanie swojego Synai zesłał Ducha Świętego na odpuszczenie grzechów,niech ci udzieli przebaczenia i pokoju przez posługę ja odpuszczam tobie grzechy w imię Ojca i Syna i Ducha Pana, bo jest Jego miłosierdzie trwa na odpuścił tobie grzechy. Idź w zapłać za spowiedź. Amen. Regułka spowiedzi dla młodzieży Jeżeli chodzi o starsze dzieci, regułka spowiedzi dla gimnazjum jest dokładnie taka sama jak dla młodszych dzieci lub dorosłych. Ponownie jedyną zmianą jaka następuje są pytania, które należy sobie zadać w ramach rachunku sumienia. Inne bowiem grzechy może popełnić nastolatek, a inne młodsze dziecko czy też osoba dorosła. Sama jednak formuła spowiedzi świętej dla młodzieży jest identyczna jak dla innych katolików i powinna obejmować: Rachunek sumieniaŻal za grzechyMocne postanowienie poprawySpowiedź szczeraZadośćuczynienie Panu Bogu i Bliźniemu. Formuła spowiedzi dla chrzestnych Bycie rodzicem chrzestnym to ogromny zaszczyt i dowód zaufania ze strony rodziców dziecka przyjmowanego do wspólnoty chrześcijańskiej. Aby w pełni uczcić ten dzień, warto aby rodzice chrzestni przed sakramentem Chrztu Świętego, ale też Pierwszą Komunią Świętą przystąpili do Sakramentu Pokuty. Choć w prawie kościelnym nie jest to jasno zaznaczone, wiele parafii egzekwuje konieczność spowiedzi przed podawaniem dziecka do Chrztu żądając przedstawienia podpisanej przez spowiednika karteczki. Tekst spowiedzi dla rodziców chrzestnych jest dokładnie taki sam jak każdej innej spowiedź, choć w jej trakcie można (ale nie trzeba) zaznaczyć iż jest to spowiedź przed sakramentem Chrztu Świętego. Ze względu jednak na fakt, iż rodzice chrzestni mają moralny obowiązek wspierać małego katolika w dalszym rozwoju, powinni oni uwzględniać to w wykonywanym w przyszłości rachunku sumienia. Oto kilka przykładowych pytań, które mogą sobie zadać katolicy, będący rodzicami chrzestnymi: Czy kocham Boga i stawiam Go na pierwszym miejscu w swoim życiu?Czy regularnie i z zaangażowaniem uczestniczę we Mszy św.?Czy jestem wdzięczny Bogu i rodzicom dziecka, że powierzyli mi rolę matki/ojca chrzestnego?Czy dbam o stały kontakt z chrześniakiem?Czy podczas obrzędu Chrztu Św. dziecka złożyłem szczere wyznanie wiary?Czy czuję się współodpowiedzialny za chrześcijańskie wychowanie dziecka?Czy modlę się za chrześniaka?Czy zachęcam dziecko do pogłębiania wiary przez podarowanie wartościowych książek?Czy nie gorszę dziecka swoim słowem, czynem, zachowaniem?Czy uczestniczę w ważnych uroczystościach w życiu chrześniaka (Pierwsza Komunia Święta, Bierzmowanie, ślub)?Czy pokazuję dziecku, że jestem dumny z bycia jego matką/ojcem chrzestnym?Czy nie zawiodłem zaufania chrześniaka?Czy rozmawiam z dzieckiem o Bogu? Czy nie wstydzę się wiary?Czy mam poczucie, że spełniam zobowiązanie złożone podczas Chrztu św. dziecka? Przebieg Spowiedzi Świętej Spowiedź to jeden z kluczowych elementów życia każdego katolika. Jak się spowiadać? W przypadku grzechów lekkich wystarcza spowiedź powszechna, która odbywa się w trakcie Mszy Świętej, natomiast gdy popełni się grzech ciężki, należy przejść przez pełen Sakrament Pokuty. Jak wygląda spowiedź pełna? Dla przypomnienia obejmuje ona pięć wymienionych już wyżej etapów. Przygotowaniem do spowiedzi jest rachunek sumienia, a niezbędnymi elementami sakramentu żal za grzechy i postanowienie poprawy. Dopiero, gdy spełnimy te trzy wymogi, możemy przystąpić do szczerej spowiedzi, która zazwyczaj wymaga wizyty w kościelnym konfesjonale, gdzie rozgrzeszenia udziela nam ksiądz lub zakonnik. Na koniec pojawia się konieczność zadośćuczynienia Panu Bogu i Bliźniemu poprzez wypełnienie żądanej przez kapłana pokuty. Bez tych spełnienia pięciu warunków sakramentu spowiedzi, będzie ona nieważna. Na Straży 1974/1/03, str. 7 Poprzedni artykuł Wstecz „A celnik stojąc z daleka, nie chciał podnieść i oczu swych w niebo, ale się bił w piersi swoje mówiąc: Boże, bądź miłościw mnie grzesznemu” – Łuk. 18:13. Chociaż faryzeusz, o którym mowa jest w naszej lekcji, przedstawia krańcową zarozumiałość, samolubstwo i obłudę, to jednak należy pamiętać, że wiele jest skłonności w tym kierunku, a ktokolwiek ulega tym skłonnościom, rozwija w sobie usposobienie, które z czasem może przynieść takie same owoce, o ile nie zmieni swego postępowania. Duch cichości i pokory, który jest duchem wszystkich prawdziwych dziatek Bożych, jest wyraźnym przeciwieństwem do ducha wyniosłości, pychy i samousprawiedliwienia. Tylko duch pokory może być wysłuchany przez Boga i otrzymać odpowiedź pokoju, jak to zostało zilustrowane w wypadku celnika, w tak wyraźnym przeciwieństwie do faryzeusza. To przywodzi nam na pamięć liczne słowa mądrości i przestrogi, aby mieć się na baczności przed zakradaniem się ducha pychy i próżnej chwały: „Przetoż trzeźwymi bądźcie i czułymi ku modlitwom”, „Trzeźwymi bądźcie, czujcie” przed zasadzkami waszego przeciwnika diabła; „Albowiem powiadam... każdemu, co jest między wami, aby więcej o sobie nie rozumiał niżeli potrzeba rozumieć; ale żeby o sobie rozumiał skromnie”; „żeśmy w prostocie i w szczerości... na świecie obcowali” – 1 Piotra 4:8; Rzym. 12:3; 2 Kor. 1:12. Tylko odurzenie się duchem tego świata pobudza do niedorzecznej chełpliwości, której człowiek o trzeźwym umyśle wstydziłby się; a takie odurzenie się jest obrzydliwe w oczach Bożych i niegodne nawet najsłabszych z Jego dziatek; albowiem każdy człowiek powinien rozumieć, że jeszcze wiele i to bardzo wiele brak mu doskonałości. Przeto chełpliwość jest tylko dowodem odurzenia się światowym duchem. Dla lepszego uwydatnienia swej nauki pod tym względem nasz Pan zwrócił uwagę na piękną, nieudawaną prostotę dzieci jako przykład tego, jacy mają być ci, co chcą wejść do Królestwa Bożego. Jednakowoż być dzieckiem w niewinności i w prostocie jest jedną rzeczą, a być dzieckiem w wyrozumieniu i rozwoju charakteru drugą; i my mamy być dziećmi w tym pierwszym znaczeniu, a nie w tym drugim. W takim też względzie dzieci Boże nazywane są w Piśmie Świętym „małymi” (Łuk. 17:2), a apostoł Jan nazywa ich „dziateczkami”. Oni mogą być podeszłymi w latach i siwowłosymi, lecz ich serca są młode i zachowały miłą prostotę dziecięcą. Z drugiej zaś strony, oni mogą być dojrzałymi w charakterze i wyuczonymi w mądrości Bożej, jak był apostoł Paweł gdy powiedział: „Pókim był dziecięciem, mówiłem jako dziecię, rozumiałem jako dziecię, rozmyślałem jako dziecię, lecz gdym się stał mężem zaniechałem rzeczy dziecinnych”. Ten sam apostoł powiedział również: – „Bracia, nie bądźcie dziećmi wyrozumieniem, ale bądźcie dziećmi złością, a wyrozumieniem dorosłymi bądźcie”. „Czujcie, stójcie w wierze, mężnie sobie poczynajcie, zmacniajcie się” – 1 Kor. 13:11, 14-20, 16:13. Prostota dziecięca zrozumiewa swoje potrzeby, przyznaje się do nich i prosi o miłosierdzie, a nie próbuje zwodzić sama siebie jakąś filozofią. Pod tym względem musimy pozostać „dziećmi”, musimy nadal przyznawać się do własnej niedoskonałości, musimy przyznawać, że potrzebujemy miłosierdzia i nadal musimy ufać w drogocenną krew przelaną dla oczyszczenia nas od wszelkiego grzechu, o ile chcemy, aby Ojciec Niebieski wysłuchał nas, był nam łaskawym i jeżeli nadal chcemy trwać w stanie „usprawiedliwienia” przed obliczem Jego. Zachęcamy również wszystkich, aby pamiętali na ważność modlitwy prywatnej, osobistej, „w komorze”, modlitwy rodzinnej, czyli domowej, a także modlitwy wspólnej z domownikami wiary. Każda z tych jest ważną dla każdego biegnącego w tym niebieskim zawodzie i każda ma biblijną sankcję. Modlitwy te nie potrzebują być długie; zaprawdę, mało z modlitw wspomnianych w Biblii było takimi; lecz one muszą być szczere i z serca, a nie tylko modlitwami warg. Serdeczne modlitwy idą zawsze w parze z wysiłkami, aby żyć zgodnie z nimi; gdy zaś modlitwy warg są zazwyczaj w przeciwieństwie do żywego listu. Modlitwa bez odpowiednich starań, aby żyć zgodnie z tą modlitwą, jest tym samym, co wiara bez uczynków; jest martwą rzeczą, gorszą od nieużytecznej. Modlitwa jest potrzebna, nie aby zmienić Boskie plany, ale aby doprowadzić nasze serce do takiego stanu, abyśmy umieli odpowiednio przyjąć i ocenić błogosławieństwa, jakie Bóg obiecał i z przyjemnością daje swoim dzieciom. Toteż nasze prośby powinny być tylko takie, co do których Bóg dał nam upoważnienie prosić o nie i się ich spodziewać. Prośby nasze nigdy nie powinny być samolubne. Św. Jakub zaznaczył, że niektórzy proszą a nie otrzymują, bo źle proszą (niezgodnie z Boskimi zarządzeniami), aby to na samolubne rozkosze używali (Jak. 4:3). W. T. 1896-98 Następny artykuł Wstecz Do góry Ks. Aleksander Radecki Jak się spowiadać? Vademecum penitenta ISBN: 978-83-60703-79-3 wyd.: Wydawnictwo SALWATOR 2008 Co się mówi w konfesjonale? (formuła dla penitenta) Wydawać by się mogło, że to bardzo proste. Jeśli jednak ktoś spowiadał się dawno temu, a „formułkę” z czasów I Komunii św. zapomniał — może mieć problem. Oto propozycja dla penitenta, którą proszę potraktować jako podpowiedź, zawierająca wszystkie istotne elementy składające się na dialog podczas spowiedzi św.: - Najpierw należy się upewnić, czy w konfesjonale jest obecny kapłan i czy aktualnie kogoś nie spowiada (po drugiej stronie konfesjonału). Przed polskimi konfesjonałami bywają też (na szczęście dla nas wszystkich!) kolejki, które trzeba uszanować. - Będąc przy konfesjonale, penitent może usłyszeć krótką modlitwę spowiednika i zachętę do szczerej skruchy. Penitent kreśli na sobie znak krzyża św. i cicho (szeptem) mówi: W imię Ojca + i Syna + i Ducha Świętego. Amen. Niech będzie pochwalony Jezus Chrystus... Ostatnia moja spowiedź była... (tu należy podać datę lub przybliżony czas, jaki minął od poprzedniej spowiedzi św.). - Teraz powinna nastąpić krótka autoprezentacja penitenta, na przykład: Mam pięćdziesiąt lat. Od dwudziestu pięciu lat jestem żonaty, mamy trójkę dorastających dzieci, najmłodsze jest niepełnosprawne. Mam wyższe wykształcenie ekonomiczne, ale od trzech lat jestem rencistą i nie pracuję zawodowo. Mieszkamy z teściami. - Kolejnym krokiem jest rozliczenie się z pracy nad sobą i wyznanie grzechów: Na ostatniej spowiedzi postanowiłem pracować nad swoją wadą główną, którą jest... (należy wymienić grzech czy problem stanowiący przedmiot pracy nad sobą i uczciwie ocenić postępy w tej dziedzinie). Z pokorą i żalem wyznaję moje grzechy... - Na zakończenie należy powiedzieć: Więcej grzechów nie pamiętam, za wszystkie serdecznie żałuję i postanawiam poprawę. Proszę o rozgrzeszenie i pokutę. W tym momencie kapłan podejmuje dialog z penitentem, poucza go, a w końcu nakłada pokutę i wzywa do aktu żalu za grzechy. Penitent może w tym momencie wypowiedzieć słowa: Boże, bądź miłościw mnie grzesznemu! Gdy spowiednik wypowiada formułę rozgrzeszenia, penitent słucha jej w skupieniu, nie wypowiadając żadnych słów, a na końcu (gdy kapłan kreśli nad nim znak krzyża) dopowiada: Amen. Gdy kapłan mówi: Wychwalajmy Pana, bo jest dobry, odpowiada się: Bo Jego miłosierdzie trwa na wieki. Kapłan dodaje: Pan odpuścił tobie grzechy, idź w pokoju. Odpowiada się: Amen. Można też dodać (odchodząc od konfesjonału) podziękowanie: Bóg zapłać. Pocałowanie stuły, która zwykle jest widoczna na zewnątrz konfesjonału, nie jest konieczne, ale stanowi wyraz wiary, pokory i skruchy penitenta oraz jego wdzięczność dla Boga, który kolejny raz okazał mu swoje nieskończone Miłosierdzie. opr. aw/aw

boże bądź miłościw mnie grzesznemu